Baden van Sint-Joost
In 2019 zal het publiek weer kunnen genieten van een duik in één van de mooiste zwembaden op het grondgebied van het Brussels Gewest.
De baden van Sint-Joost-ten-Node werden in 1930-1933 gebouwd naar het ontwerp van architecten Joseph Bytebier en Charles Schaessens. De inhuldiging van het gemeentelijk badhuis vormde het sluitstuk van een proces dat al in 1912 van start ging, toen de gemeente voor het eerst het plan opvatte om een eigen badinrichting op te richten. Het programma van die baden combineerde nog een overdekt zwembad met individuele en Turkse baden en sloot daarmee aan bij de traditie die in 19de eeuw op gang kwam om, vooral in volkse buurten, openbare badhuizen te bouwen ter bevordering van de publieke hygiëne. De individuele bad- en douchekamers moesten een antwoord bieden op het nijpende tekort aan sanitaire voorzieningen van de arbeidersbevolking; de Turkse baden waren op een welgestelder publiek gericht. De baden van Sint-Joost vormen een uitzonderlijk mooi voorbeeld in art-decostijl van deze kenmerkende zwembadtypologie. Op 4 juni 2009 werd het badhuis dan ook beschermd als monument.
Diverse conservatieproblemen en een gebrek aan waterdichtheid van de zwemkuip leidden in 2010 tot de sluiting van het zwembad. In de daaropvolgende jaren werd een restauratieproject voorbereid in overleg met de DML en de KCML, wat op 31 januari 2017 resulteerde in de aflevering van een unieke vergunning voor de restauratie. De werken, onder leiding van het ontwerpbureau AAC Architecture, gingen in de lente van 2017 van start. Ze omvatten onder meer het dichten van de scheurtjes in de zwemkuip en de identieke restauratie van de betegeling. De kleedcabines worden gerestaureerd en de formicadeuren uit de jaren 1970 opnieuw door volhouten deuren vervangen. De scheiding tussen de “droge” en “natte” zones van het zwembad wordt geoptimaliseerd en aangepast aan de hedendaagse normen. De cafetaria, die zich sinds de jaren 1960 in de zwemhal bevindt, wordt verplaatst naar de ruimten aan de Sint-Franciscusstraat wat beter overeenstemt met het oorspronkelijke architecturale concept. Samen met andere ingrepen, zoals de restauratie van de oorspronkelijke borstwering van de galerij, dragen deze werken bijdragen tot de herwaardering van de imposante hal van het zwembad. Tot slot wordt het gebouw ook beter toegankelijk gemaakt voor andersvaliden, onder meer door de installatie van een lift.
Het Gewest betoelaagt de restauratiewerken tot 80% en kende in dat kader een subsidie toe van om en bij de 1,295 miljoen euro. Begin 2019 zal het publiek weer kunnen genieten van een duik in één van de mooiste zwembaden op het grondgebied van het Brussels Gewest.
