Beiaardcultuur

De beiaardcultuur in Brussel is eeuwenoud. In de zeventiende eeuw bezat de stad negen beiaards waaronder een gemeentelijke beiaard in de belforttoren van de Sint-Niklaaskerk. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest telt er vandaag vijf waaronder twee concertbeiaards. De oudste vermelding van een beiaard in de huidige Kathedraal van Sint-Michiel en Sinte-Goedele dateert uit het einde van de jaren 1490. Het aantal klokken van dit instrument nam geleidelijk toe. In 1762 bezat het gebouw een beiaard met 40 klokken. Die werden in 1793 tijdens de Franse Revolutie gevorderd. Sinds 1975 herbergt de zuidertoren van de kathedraal opnieuw een beiaard die uit 49 klokken bestaat en die eigendom is van Stad Brussel. Om het kwartier speelt hij een melodie. Hij wordt ook gebruikt voor de zondagsconcerten die worden georganiseerd door de vereniging Tintinnabulum die het technische en artistieke beheer voor haar rekening neemt. De beiaardiers zijn afwisselend uit Vlaanderen en Wallonië afkomstig.

De tweede concertbeiaard in Brussel behoort toe aan het federale Parlement. Het bestaat uit 37 klokken en werd in 1987 op het dak van het Huis van de Parlementsleden, aan de achterkant van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, geplaatst. Gedurende tientallen jaren werd het instrument voornamelijk automatisch bespeeld, waarbij om het uur een melodie ten gehore werd gebracht die representatief is voor het noorden dan wel het zuiden van het land. Sinds 2012 worden er op symbolische datums beiaardconcerten gegeven (Fête de la Musique, Nationale feestdag, opening van het parlementaire jaar, Wapenstilstand, Koningsfeest, feesten van de Vlaamse, Franse en Duitstalige Gemeenschappen).

De derde grootste beiaard bevindt zich aan de Kunstberg, op een gevel van de boog van het Dynastiepaleis Hij werd in 1965 ingehuldigd en bevat 24 klokken, namelijk 23 beiaardklokken (waarvan er 11 langs de buitenkant zichtbaar zijn) en een klok die wordt gebruikt om het uur te slagen (via een jacquemart). Hij speelt om het uur afwisselend automatisch twee melodieën en elk kwartier en elk half uur brengt hij er fragmenten van ten gehore. 

Vergeten we ten slotte ook niet de automatische beiaard in de klokkentoren van het stadhuis van Sint-Pieters-Woluwe (18 klokken) en in de klokkentoren van de Onze-Lieve-Vrouw van de Finistèrekerk in Brussel (acht (klokken). Deze instrumenten dragen bij aan het geluidsdecor van de aangrenzende wijken.

Hopelijk krijgt de Brusselse Grote Markt  ooit weer een beiaard zoals dat enkel van 1895 tot 1898 het geval was. In deze periode bevond er zich een beiaard met 49 klokken in het speciaal met het oog daarop gebouwde belfort van het Broodhuis.

Contacts : 

• Vlaamse beiaardvereniging
  www.beiaard.org
  Luc Rombouts
  De Bruelen 22
  B-2980 Zoersel
  luc.rombouts@telenet.be
   
• Association campanaire wallonne
  www.campano.be
  Serge Joris
  Rue Emile Labarre 45
  B-5030 Gembloux
  sc.joris@skynet.be